Дата: 2018-11-14
На?ша:
1.Мо?ияти и?тисодии харо?оти муомилот дар корхонаи ти?орат?
2.Омил?ое, ки ба харо?оти муомилот таъсир мерасонад
3.Идоракунии харо?оти муомилот дар корхонаи ти?орат?
Адабиёт?о:
1. Шаропов Ф. Р. «Мене?менти ти?орат», Душанбе, Ирфон 2005
2. Бланк И. А. «Управление торговым предприятием», Москва, ЭКМОС 1998
1. Харо?оти муомилот гуфта, ифодаи пулии хар?и захира?ои ме?нат?, модд? ва молияв? фа?мида мешавад, ки барои амал? гардонидани фаъолияти корхона?ои ти?орат? зарур аст.
Ма?сади асосии идоракунии харо?оти муомилот дар корхона?ои ти?орат?, оптималикунонии ?а?м ва сат?и он мебошад, ки ба ?а?ми пешбинишудаи гардиши мол ва андозаи зарурии фоида мусоидат мекунад.
Бояд ?айд кард, ки паст намудани сат?и харо?оти аз на?ша зиёд вазифаи хеле му?им мебошад.
Бо м?сади идоракунии самаранокии харо?оти муомилоти корхона?ои ти?орат?, он?о аз р?и нишона?ои хос тасниф мешаванд. Ин таснифот дар ?араёни ?исобгир?, та?лил, на?шагир? ва назорати и?рои на?шаи харо?оти муомилот дар корхона истифода мегардад.
Аз р?и нишонаи вобастаг? бо ?а?ми гардиши мол харо?оти муомилоти корхона?ои ти?орат? ба шартан та?ирёбанда ва шартан доим? ?исмат мешаванд.
Харо?оти муомилоти шартан та?ирёбанда аз та?йирёбии ?а?ми гардиши мол вобаста мебошад.
Харо?оти муомилоти шартан доим? аз та?йирёбии ?а?ми гардиши мол вобаста нестанд, яъне он?о новобаста аз фаъолияти ти?оратии корхона ?ой доранд.
Дар асоси мазмуни и?тисод? гур???ои зерини харо?оти муомилот фар? карда мешаванд: а) харо?оти модд?; б) харо?оти музди ме?нат; в) пардохт?о ба чорабини?ои и?тимо?; г) исте?солнокии фонд?ои асос? ва актив?ои ?айримодд?; д) дигар намуди харо?оти ?ор?.
Аз р?и намуд?ои машаххаси харо?от, номг?и зерини модда?ои он?оро дар корхона?ои ти?орат? фар? мекунанд:
Харо?оти муомилоти корхона?ои ти?орат? бо нишонди?анда?ои зерин ба?о дода мешавад:
2. ?араёни идоракунии харо?оти муомилот дар корхона?ои ти?орат? бо ом?зиши омил?ое, ки ба ташаккули он таъсир мерасонанд, вобастаг? дорад. Ин омил?о хеле гуногун мебошанд ва одатан он?о ба ду гур??и асос? та?сим мешаванд:
1. Омил?ое, ки бо фаъолияти корхона?ои ти?орат? вобастаг? доранд.
2. Омил?ое,ки аз фаъолияти корхона?ои ти?орат? вобаста нестанд .
Ба системаи омил?ое, ки бо фаъолияти корхона?ои ти?орат? вобастаги доранд, ин?о дохил мешаванд.
А. ?а?ми гардиши мол. Ин омил ба харо?оти муомилоти корхона?ои ти?орат? таъсири нисбатан зиёд доранд, зеро харо?оти муомилоти шартан та?ирёбанда бевосита аз та?ирёбии иннишонди?анда вобастаги дорад. Афзоиши ?а?ми гардиши мол ба зиёдшавии ?а?ми харо?оти муомилот ко?иш меёбад, барои он ки мабла?и харо?оти муомилоти доим? бета?ир мемонад.
Б. Таркиби гардиши мол. Намуд?ои гуногуни гардиши мол сат?и мухталифи харо?оти муомилот доранд. Масалан, дар савдои чакана сат?и харо?оти муомилот дар ?иёс бо савдои яклухт хеле баланд аст. Дар гардиши яклухт бошад, баръакс он нисбатан пасттар аст, ки сабаб?ои худро дорад.
В. Таркиби гардиши мол. Гур???ои ало?идаи мол?о низ сат?и харо?оти муомилоти мухталиф доранд. Масалан, дар ти?орати маводи ?изо? сат?и харо?оти муомилоти меваву сабзавот нисбат ба ти?орати рав?ани растан? то як андоза баланд аст. Дар ти?орати мол?ои ?айрих?рока бошад, сат?и харо?оти муомилот нисбат ба савдои мол?ои х?роквор? пасттар аст.
Г. Суръати муомилоти мол?о. ?ар ?адар м??лати муомилоти захироти мол? кам бошад, ?амон ?адар дар корхона?ои ти?орат? сат?и харо?от доир ба нига?дошти мол?о ва талафоти табии он?о пасттар мешавад.
Д. Дара?аи ?осилнокии ме?нати кормандон. ?ар ?адар ?а?ми гардиши мол ба ?ар нафар кормандон зиёд бошад, вобаста бо таъсири ин омил сат?и харо?от барои музди ме?нат ва дигар харо?от барои кормандон пасттар мешавад.
Е. ?олати фонд?ои асосии истифодашаванда. ?ар ?адар фонд?ои асос? фарсуда шуда бошанд, пас корхона?ои ти?орат? барои таъмири он?о харо?оти бештар мекунанд.
?. Таъминнок? бо восита?ои гардони худ?. ?ар ?адар ин нишонди?анда зиёд бошад, ?амон ми?дор корхона?ои ти?орат? дар ?араёни фаъолияти хеш восита?ои молиявии ?арзиро истифода мебаранд, ки ин амал ба пастшавии харо?оти фоизи ?арз мусоидат мекунад.
Ба системаи омил?ое, ки аз фаъолияти корхона?ои ти?орат? вобаста нестанд, ин?о дохил мешаванд:
А. Суръати таварруми пул дар мамлакат. Агар ин нишонди?анда баланд бошад, мабла?и харо?оти муомилот барои музди ме?нат, фоизи ?арз, пардохт?ои и?тимо? ва ?айра бо суръати баланд афзоиш меёбанд.
Б. Дара?аи рушди сегмент?ои асосии бозори истеъмол?. Дар шароити «Бозори фур?шанда» сат?и харо?оти муомилоти гур???ои ало?идаи мол?о нисбат ба «Бозори харидор» пасттар аст. Ин бо гуногун? дар суръати муомилоти захира?ои мол?, сат?и харо?от ба реклама ва ташкили худхизматрасон? ба харидорон ва ?айра вобаста аст.
В. Сат?и та?йирёбии меъёр?ои и?ора. Дар шароити ?озира аксари корхона?ои ти?орат? бинову иншооти худро ба и?ора гирифтаанд. Бинобар ин, бо афзоиши хар?и и?ораи фонд?ои асос? таъсир мерасонад.
?амин тари?, ба ?исобгир? ва та?лили ин омил?ои асос? имкон меди?ад, ки харо?оти муомилоти корхонаи ти?орат? дар оянда самаранок идора карда шаванд.
Ба ?араёни идоракунии харо?оти муомилот, пеш аз ?ама на?шагирии он?о дахл дорад.
1) Та?лили харо?оти муомилоти корхона?ои ти?орат? дар давраи пеш аз на?шагир?. Вазифаи асосии гузаронидани ин та?лил муайян намудани тамоили асосии та?йирёбии ?а?м ва сат?и харо?оти муомилот дар давраи пеш аз на?шагир?, андозаи фар?ияти нишонди?анда?ои во?еию на?шав? ва сабаб?ои ин ?олат мебошанд.
Дар мар?илаи аввали та?лил та?йирёбии он?о муайян мешаванд ва нишонди?анда?ои сарфанокии мутла? ва нисбии харо?оти муомилот ?исоб карда мешавад.
Фар?ияти мутла?и харо?оти муомилот ин тафовути байни ?а?ми во?е? ва на?шавии он аст.
Фар?ияти нисбии харо?оти муомилот (сарфанокии он) тавассути формулаи зерин ?исоб карда мешавад:
дар ин ?о:
Снхм – сат?и сарфанокии нисбии харо?оти муомилот дар корхона (агар сат?и во?еии харо?от нисбат ба сат?и на?шавии он пасттар бошад), %;
ГМв – гардиши моли ?исобот?, сомон?;
Схмн – сат?и на?шавии харо?оти муомилот, %;
Схмв – сат?и во?еии харо?оти муомилот, %.
Дар мар?илаи дуюми та?лил чунин нишонди?анда?о барои як ?атор модда?ои ало?идаи харо?оти муомилот, хусусан харо?оти та?йирёбанда, баррас? карда мешаванд.
Дар мар?илаи сеюм сат?и харо?оти муомилот барои гур???ои ало?идаи мол?о ?исоб карда мешаванд.
Дар мар?илаи охирин таъсири омил?ои ало?ида ба та?йирёбии ?а?м ва сат?и харо?оти муомилот муайян карда мешавад.
Та?лили и?тисод? имкон меди?ад, ки ба зинаи дуюми ?араёни идоракунии харо?оти муомилот гузарем.
2) Асосноккунии самт?ои асосии сарфанокии харо?оти муомилот дар давраи на?шав?.
Дар ?араёни асосноккунии чунин самт?о ди??ати асосиро ба ?усту?? ва амал? намудани захира?ои истифоданашуда ?алб намудан зарур аст.
Дар таркиби захира?ое, ки бо такомули идоракунии корхона?ои ти?орат? вобастаанд, чунин чорабини?о барои сарфанокии харо?оти муомилот самараи хуб меди?анд:
Дар таркиби захира?ои сарфа намудани харо?оти муомилот, ки бо такмили ?араён?ои савдою технолог? вобастаанд, чунин тадбир?о нати?аи хуб хо?анд дод:
Дар таркиби захира?ои сарфа намудани харо?оти муомилот такмили идоракунии гардиши мол, базаи модд? – техник?, идоракунии кормандон ва ?айра?оро ?удо намудан мумкин аст, ки чорабини?ои мушаххас дар доираи он?о самараи хуб меди?анд.
3) ?исобкунии ?а?ми на?шавии харо?оти муомилот барои модда?ои ало?идаи он.
Хусусияти хоси на?шагирии харо?оти муомилот дар он аст, ки нахуст ?а?ми на?шавии он дар модда?ои ало?идаи харо?от ?исоб карда мешавад ва баъд аз он – ?а?ми умумии харо?от. Дар ин маврид, андозаи харо?оте муайян карда мешавад, ки барои таъмини на?шаи гардиши мол ва фаъолияти м?ътадили хо?агидории корхона?ои ти?орат? барои давраи оянда заруранд.
Дар асоси ?исобу китоби ?а?ми на?шавии харо?оти муомилот дар модда?ои ало?идаи он, ?а?ми умумии харо?от асоснок карда мешавад.
4) Мар?илаи охирини на?шагирии харо?оти муомилот ин та?сими ?а?ми на?шавии он аз мар?ила?ои фур?ши мол мебошад.
Савол?ои семинар?:
Просмотр: 1792
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved