Дата: 2018-10-18
Соли 1947 Раёсати кор?ои санъат дар назди Шўрои Вазирони ?ШС То?икистон ?арор баровард, ки муси?ии классики то?ик ба нота гирифта шавад. Ин вазифаи мураккаб ва дар айни замон шарафнокро устодони забардасти саъати то?ик Б.Файзуллоев, Ш.Со?ибов ва Ф.Ша?обов ба ў?да гирифтанд. Он?о та?ти рохбарии доктори илми санъатшинос?, профессори Консерваторияи ш.Москва Беляев, узви вобастаи АИ СССР Е.Э,Бертельс, шоири то?ик Му?аммад?он Ра?им?, адабиётшинос Абдул?ан? Мирзоев, муси?ишиносон Я.И.Рогальский, А.Ленский о?анг?оро ба нота сабт намуданд. Минбаъд дар кори тар?иби дурдонаи муси?авии мо китоби мазкур ма?оми калон бозид.
Дар таърихи муси?ии хал?и то?ик муси?ии классик?, алхусус санъати «Шашма?ом» мав?еи махсусро иш?ол менамояд. Санъати «Шашма?ом» аз ?аъри ?икмати хал?и то?ик ташаккул ёфта, даставвал ба фикру идроки ў таалу? дорад. Ган?инаи беба?ои санъати муси?ии классикии то?ик «Шашма?ом аз ?аъри аср?о ба мо расидааст. «Шашма?ом» чун падидаи бадеии нотакрори хал?и то?ик таърихи бисёрасраро бо мундари?аи ахло??, бо фарогирии ?артарафаи ?аёт, маишат, ?унар, анъана, урфу одат, маданияти хал? инъикос намудааст. Аз ин рў, санъати «Шашма?ом» аз ?умлаи нодиртарин дастовард?ои санъати муси?ии ?а?они муосир ба ?исоб меравад. Дар мундари?аи суруду наво?ои санъати «Шашма?ом» тобишщои гуногуни ?аёти инсон, ?олат?ои и?тимо?-маиш?, иш??-лирик?, масаъла?ои одобу ахло?,маф?ум ва тасаввуроти то?икон акс ёфтааст. Охангхои пур?озиба ва суруду тарона?ои «Шашма?ом» нозуки?ои олами ботин? ва зо?ирии ?омеаро тасвир менамояд.
«Шашма?ом» дурдонаи беназирест, ки аз ?арни аср?ои ку?ан то ба рўзгори мо расидааст. Э?одкунандагону сарояндагон ва мураттибсозандагони он мардоне буданд, ки дар асрщои гуногун умр ба сар бурдаанд. Муси?ии классики мо аз ?адим бо шеъру тарона бо ?амдигар ало?аманданд ва ма?сади ?арду мутассир гардондан ва бо ?амин восита тарбия намудани инсон мебошад. Он дар худ дастовард?ои бе?тарин хиради шеъру муси?ии хал?ро та?ассум намудааст ва ?оиз аст, ки онро ?омуси хал? номем.
Соли 1947 Раёсати кор?ои санъат дар назди Шўрои Вазирони ?ШС То?икистон ?арор баровард, ки муси?ии классики то?ик ба нота гирифта шавад. Ин вазифаи мураккаб ва дар айни замон шарафнокро устодони забардасти саъати то?ик Б.Файзуллоев, Ш.Со?ибов ва Ф.Ша?обов ба ў?да гирифтанд. Он?о та?ти рохбарии доктори илми санъатшинос?, профессори Консерваторияи ш.Москва Беляев, узви вобастаи АИ СССР Е.Э,Бертельс, шоири то?ик Му?аммад?он Ра?им?, адабиётшинос Абдул?ан? Мирзоев, муси?ишиносон Я.И.Рогальский, А.Ленский о?анг?оро ба нота сабт намуданд. Минбаъд дар кори тар?иби дурдонаи муси?авии мо китоби мазкур ма?оми калон бозид.
Бо со?ибисти?лолият гаштани ?ум?урии То?икистон мубо?иса?о оиди риво?у равна?и муси?ии то?ик, ояндаи он дар шароити нави и?тимо?-?амъият? хеле ав? гирифт. Аз ин рў, дар сиёсати фар?ангии То?икистони со?ибистиклол «Шашма?ом» аз рўзи аввал ма?оми асосиро иш?ол намуд. Соли 2000-ум бо фармони Президенти кишвар иди махсуси ин санъати воло – Рўзи «Шашма?ом» (12 май) таъсис гардид.
«Шашма?ом» минбаъд чун садои дили пурумеди ?азорон мутафаккирону мутрибону му?аниёни а?додонамон дар саросари То?икистон танинандоз гардид. Бо хамин сайри нави таърихии Шашма?ом дар фазои тамаддуни ?а?он? о?оз гардид.
Имрўзу фардо ?а?ониён аз нав тавассути наво?ои «Шашма?ом» бо садои дили сул?парвар ва ме?рошнои то?икон шинос хо?анд гардид ва шуб?ае нест, ки зимни бунёди пайкараи азими То?икистони со?ибисти?лол дар па?нои ?а?они муосир ва устувор намудани исти?лолияти фар?ангии он, на?ши мусикии классик? хеле бузург хо?ад буд.
Бо истифода аз ин навиштахо:
1.А.Ра?абов, А.Абдурашидов, Ф.Азиз? Донишномаи Шашма?ом, Душанбе, Академияи Илм?ои То?икистон , 2009, 422 сах.
2.Низомов А. Таърих ва назарияи Шашма?ом – Душанбе: «Адиб», 504 са?.
3.?акимов Н. «Шашма?ом дар ?арни ХХ анъана ва навовар?»., Ху?анд, 2005, 504 са?.
4.Файзуллоев Б.. Со?ибов Ш.. Ша?обов Ф.. «Шашма?ом»,- Москва, 1950 ?.1 нашри 1,189 са?.
5.Файзуллоев Б.,Со?ибов Ш., Ша?обов Ф., «Шашма?ом», - Москва,1950 ?.1. нашри 1, 189 са?.
6.Файзуллоев Б., Со?ибов Ш.,Ша?обов Ф., «Шашма?ом».- Душанбе, «Адиб», нашри 2-юм, дар 1 ?илд, 664 са?.
7.Донишномаи фар?анги мардумии то?ик. Сарредакияи илмии Энциклопедияи Миллии То?ик, Душанбе – 2017, 756 са?. ?илди 2.
8.Абурашидов А. «Омўзиши авзони шеър ва муси??», Душанбе – 2001, 53 са?.
9.Низхом? А. «Таърихи муси?ии то?ик», Душанбе, Адабиёти бачагона, 2014, 384 са?.
10.Азиз? Ф. Фар?анг ва исти?лол, - Душанбе, «Адиб», 2011, 292 са?.
11.Навид М. Рисолаи «Шашма?ом» - Душанбе, «Истеъдод» - 2011, 40 са?./
12.Низом? А. «Шашма?ом ва назми форси то?ик?» – Душанбе, «Дониш» - 2016, 296 са?.
13.Ориёнур «Рўзгори Борбади ромишгар» - Душанбе ,«Ирфон», 1989, 88са?.
14.Шарофиддини ?. «Э?ёи «Шашма?ом» - Конибодом, 2007, 103 са?.
Асар?ои ёдшударо метавонед дар Шўъбаи адабиёт доир ба фар?анг ва ?унари Китобхонаи Миллии То?икистон мутолиа кунед.
Та?ияи Нигина Ма?мудова,
мутахассиси шуъбаи
адабиёт доир ба фар?анг ва ?унар
Просмотр: 759
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved