Дата: 2018-09-25
О?ар аз ?и?ати таркиби кимиёв? ва сохти молекула?ояш ба карбогидрат?о дохил мешавад, ки формулаи кимиёвиаш (С6Н10О5)п мебошад. Дар табиат асосан бо ро?и синтез дар растани?о ?осил мешавад, ки бисёртар дар ?алладонаги?о, сабзавод?о – хусусан дар бехмеваги?о ва тухми баъзе растани?о дучор мешавад.
Дар Россия ?ануз дар ?арни ХVIII ?унармандони ало?ида аз гандум о?ар, исте?сол мекарданд ва истифода мебурданд. Ашъёи хоми асоси барои исте?соли о?ар дар Соби? давлат?ои Итти?оди Шўрав? картошка ва ?уворимакка ба ?исоб мерафт. Саноати ?амонва?таи ватан? барои исте?соли о?ар дар як сол наздик 1,5 – 1,8 млн тонна картошка ва 0,7 млн тонна ?уворимакка истифода мебурд. Аммо маълум аст, ки дар баъзе давлат?ои ?а?он аз гандум, шол?, ?ав ва дигар растани?о низ о?ар исте?сол мекунанд. Агар дона?ои о?арро дар зери микроскоп бинем, вобаста аз кадом растан? гирифта шудаааст, шаклу ?а?м?ои гуногун доранд, аз ?амдигар фар? мекунанд, ки дар расми …. оварда шуда аст.
Ч? хеле, ки аз расми … дида мешавад дона?ои о?ари картошка тухмонанди калон – калон (?а?м – 80 – 110 мкм), гандум ?ариб доирашакл (?а?м 30 – 40 мкм), ?уворимакка ?ирадор? калон нисбат ба шол? (?а?м – 40 – 50 мкм), шол? ?ирадор? майда (?а?м – 10 мкм) ва ?ав шакли ?архела дорад, ки (?а?машон – 10 –120 мкл) мешаванд. Ранги дона?ои о?ари растани?ои гуногун аз ?амдигар низ фар? мекунанд.
?амин тавр ашъёи хоми асоси барои исте?соли о?ар, картошка, ?уворимакка, бо ми?дори кам гандум, шол?, ?ав ва ?айра ба ?исоб меравад. Дар ва?ти исте?соли о?ар аз картошка, он намуди картошка?ои техникие, ки о?арнокиашон зиёд аст истифода мебаранд. Дар таркиби картошка наздик (25%) модда?ои хушк мав?уд аст, ки аз он (19 – 16%) о?ар мебошад. Исте?соли о?ар аз картошка аз амалиёт?ои зерин иборат аст:
А) шустан ва реза кардани картошка;
Б) аз картошка ?удо кардани о?ар;
В) такшин кардани он;
Г) тоза кардани о?ар.
Дар ва?ти реза кардан аз ?у?айра?ои картошка шуста гирифтани о?ар осонтар мегардад. О?арро аз омехта?о бо воситаи элак ?удо мекунанд. О?ари тари гирифташударо, ки намнокиаш то 50 % аст барои исте?соли о?ари хушк истифода мебаранд. О?ари тарро дар ?арорати
(50 – 800С) то намнокии (17 – 20%) хушк намуда, ?о ба ?о мекунанд.
Дар ва?ти исте?соли о?ар аз ?уворимакка бисёртар навъ?ои сафеди он ки дар таркибаш то (70%) о?ар дорад, истифода мебаранд. ?удо намудани о?ар аз ?уворимакка ва дигар ?алладонаги?о нисбатан мушкилтар аст. Барои ин ?уворимаккаро дар кислотаи сулфати (0,2 – 0,3%) дар ?арорати (500 С ) тар мекунанд. Дона?ои таршударо майда карда аз вай зардиашро ?удо мекунанд, ки дар оянда аз вай рав?ан тайёр кардан мумкин аст. Давоми исте?соли о?ар аз ?уворимакка ба монанди исте?соли он аз картошка аст. Фа?ат о?ари ?уворимаккаро то намнокии (13%) хушк кардан лозим аст.
?аминро ?айд кардан зарур аст, ки дар вакти вайрон кардани меъёри хушккун? сифати о?ар нест мешавад. Агар ?арорат аз меъёр зиёд шавад, дона?ои о?ар ба як дигар мечаспад ва ?арорат паст шавад му?лати хушкшавии о?ар дароз шуда ранги он сиё?чатоб мегардад. Барои ?амин дар ва?ти исте?соли о?ар пеш аз ?ама ба намуди ашъёи хом ва ?арорат эътибори махсус меди?анд.
Аз рўи талабот?ои стандартии амалкунанда о?ари картошкаг? ба чор навъ :
а) Ол?; б) экстра: в) якўм: г) дуюм: та?сим мешавад. Дар о?ари картошкаг? то (20%) намнок? мувофи?и стандарт и?озат дода шудааст.
О?ар хокаи сафеди зардчатоб буда аз дона?ои ало?ида иборат мебошад, ки дар организми одам ва олами ?айвонот хуб ?ал шуда, на?з азхуд карда мешавад. О?ар барои организми инсон ?амчун ма?сулоти ?изои а?амияти хоса дорад ва яке аз хўрока?ои ?увватди?анда ба ?исоб меравад, ки 100 г он 300 ккал ?увва дода метавонад.
Асосан о?арро бо ма?сад?ои хўрок? ва техник? васеъ истифода мебаранд. Вайро дар саноати хўроквор? барои исте?соли кисел, ма?сулоти ?аннод?, консентрат?ои истеъмол?, ?асиб?о, пива, яхмос?о, кислотаи шир ва ?айра истифода мебаранд. Дар айни замон зиёда аз 50 со?аи саноати хўроквор? маълум аст, ки о?арро ?амчун ашъёи хом истифода мебаранд. Истифодаи о?ар дар саноати сабук ?олату сифати ма?сулоти хўрокаро баланд мебардорад ва инчунин дар як ?атор ?олат?о ашъёи хоми камёфтро иваз карда метавонанд.
Дигар хосияти асосии о?ар варам кардан, яъне часпаки (клей) ?осил кардани он ба ?исоб меравад. Бисёртар о?ар дар об ?ал нашуда, варам мекунад вабо зиёдшавии ?арорати об давомнокии варамкунии о?ар зиёд мешавад. Ин хосияти о?арро дар ва?ти тайёр кардани ?изо?ои гуногун ба эътибор гирифтан зарур аст. Бо ма?сади техник? дар шароити То?икистон ин ма?сулотро барои о?ар додани сару либос?о бисёртар истифода мебаранд.
О?арро дар халта?о?аз?ои якчанд ?абата ?о ба ?о мекунанд, ки одатан вазни холисашон (50кг) мешавад. Аз сабаби дар То?икистон о?арро аз тарафи а?оли кам истифода бурдан, дар ма?оза?о онро бо халтача?ои гуногун, ки вазнашон (250г) то (1кг) мешавад, гирифта ба фурўш мебароранд. О?ар, ки хосияти намиро ба худ ?абул кардан дорад дар анбор?ое, ки ?арораташ аз (150 С) зиёд не ва намнокиаш то (75%) ниго? доштан лозим аст.
Ба ма?сулоти асосии ?изогие, ки аз о?ар тайёр мекунанд ярмаи о?ари картошка ё ?уворимакка бо номи (саго), шираи о?ар (патока) ва глюкоза дохил мешаванд.
Саго ин ярмаро аз о?ари картошка ё ?уворимакка исте?сол менамоянд. Дар ва?ти исте?соли саго, о?арро аз элак гузаронида бо бурида?ои хурд та?сим менамоянд, ки баъдтар ба намуди са?оча (шарик) табдил меди?анд ва хушк мекунанд. Ярмаи хушккардашударо аз рўи андоза ба навъ?о ?удо менамоянд. Вобаста аз сифат сагаро ба навъи ол? ва якўм та?сим менамоянд. Сагаи навъи олиро аз о?ари навъи ол? тайёр менамоянд. Намнокии Сагаи картошкаг? (16%) ва сагаи ?уворимаккаг? (13%) шуданаш шарт ва зарур аст. Ин ма?сулотро барои тайёр кардани ма?сулоти орд? ?аннод? ва шавла?ои гуногун истифода мебаранд.
Патока ма?сули гидролиз? нопурраи о?ари ?амаи намуди растани?ои о?ар ди?анда буда, намуди моеи бе ранг ва ё зардчатоб дорад. Вобаста аз сохт ва ?ои истифодабар? патокаи о?ариро ба карамел?, карамелии кам?анд ва глюкозаи баланд?анд та?сим кардан мумкин аст. Дар таркиби патока зиёда аз (78%) модда?ои хушки ?изо?, вобаста аз ?анднок? аз (30 – 60 %) ?анд, об ( то 22% ) дида мешавад.
Патокаро дар фабрика?ои ?аннод? ва нонпаз? барои бе?тар шудани бўй, мазза ва кам шудани ма?оркунии ма?сулот?о васе истифода мебарад. ?аминро ?айд кард, ки ми?дори патока дар ма?сулоти ?аннод? аз меъёр зиёд шавад ба мў?лати ниго?дор? тасири манф? мерасонад. Аз ?амин сабаб хусусан дар шароити обу ?авои гарм? То?икистон ба меъёри сарфи патока дар фабрикаи ?аннод? эътибори махсус додан зарур аст.
Просмотр: 741
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved