Дата: 2017-02-06
Аминокислота?о гуфта пайвастаги?ои органикии нитрогендореро меноманд, ки дар молекулаашон амингурў? -NH2 ва гурў?и карбоксил -СООН доранд.
Аминокислотаи соддатарин кислотаи аминосирко мебошад:
H2N-CH2-COOH.
Ин кислота ном?ои дигар низ дорад: глитсин, гликокол.
Номгузориии аминокислота?о
?ангоми тартиб додани номи аминокислота дар номи кислотаи карбонии мувофи? пас аз калимаи «кислота» аввал ра?ами атоми карбоне, ки амингурў? ба он пайваст аст, нишон дода шуда, сипас пешванди амино навишта мешавад:
СН3-СН-СООН СН3
| |
NH2 СН3-С-СН2-СООН
кислотаи 2-аминопропан |
NH2
кислотаи 3-амино-3-метил-бутан
Аз он сабаб, ки амингурў? дар назди атом?ои гуногуни зан?ири карбон? ?ойгир шуда метавонад, аминкислота?о дорои изомер?ои гуногун мегарданд. Ми?дори изомер?ои аминкислота аз ми?дори атом?ои карбони он вобаста аст. Бо зиёд шудани атом?ои карбон дар молекулаи аминкислота ми?дори изомер?ои он ба андозаи бузург зиёд мешавад.
CH3
O | O
CH3-CH2-CH-C CH3-C-C
| OH | OH
NH2 NH2
кислотаи 2-аминобутан кислотаи 2-амино-2-метилпропан
O O
CH3-CH-CH-C NH2-CH2-CH-C
| OH | OH
NH2 CH3
кислотаи 3-аминобутан кислотаи 2-метил-3-аминопропан
Ба ?айр аз номгузории байналмилал?, боз номгузории дигар истифода мешавад, ки дар он ба ?ои ра?ам?о ?арф?ои алифбои юнон?, ба мисли a, b, g ва ?айра, гузошта мешаванд: Масалан: кислотаи 2-аминобутанро
g b a
СН3-СН2-СН-СООН
|
NH2
чунин номгузор? кардан мумкин аст: кислотаи a-аминорав?анин. Кислотаи 3-аминобутанро бошад,
g b a
СН3-СН-СН2-СООН - кислотаи b-аминорав?анин
| номидан мумкин аст.
NH2
Дар аксари ?олат?о истило?и «аминокислота» тан?о барои кислота?ои карбоние истифода бурда мешавад, ки амингурў?ашон дар a ?олат во?еъ аст, яъне барои a-аминокислота?о.
Формулаи умумии a-аминокислота?о шакли зерин дорад:
H2N-CH-COOH
|
R
дар ин ?о R – радикали дилхо?и органик? мебошад.
Аминокислота?ои протеиноген?
20 аминокислотае, ки он?оро коди генетик? рамзгузор? намуда, барои сохтани сафеда?о истифода мебаранд, аминокислота?ои протеиноген? номида мешаванд. Сохти зан?ир?ои па?лўии ин аминокислота?о дар ?адвал нишон дода шуда аст. Таснифи ин аминокислота?о ба сохт ва ?утбияти зан?ир?ои па?лу? асос ёфтааст.
Ба аминокислота?ои алифат? глитсин, аланин, валин, лейтсин ва изолейтсин мансубанд. Ин аминокислота?о дар зан?ир?ои па?лўиашон ?етероатом?о((N, О ё S), гурў??ои сикл? надоранд ва бо ?утбияти пасти бараъло зо?иршаванда тавсиф карда мешаванд.
Аминокислота?ои сулфурдор метионин ва систеин низ дорои ?утбияти паст мебошанд. Илова бар ин систеин тан?о дар ?олати ?айри диссотсияв? мав?уд аст. Бо сабаби он, ки систеин банд?ои дисулфид? ташкил карда метавонад, он вазифаи му?ими устувор ниго? доштани сохти фазоии сафеда?оро и?ро мекунад. Аминкислотаи систин аз ду бо?имондаи систеин иборат буда он?о бо банди дисулфид? пайваст шудаанд.
Аминокислота?ои аромат? сикл?ои мезомер? (резонанси устувор кардашуда) доранд. Дар ин гурў? тан?о фенилаланин ?утбияти паст зо?ир менамояд. Тирозин ва триптофан бо?утбияти аён, вале гистидин бо ?утбияти баланд тавсиф карда мешаванд. ?ал?аи имидазолии гистидин ?атто ?ангоми ?имат?ои заифи кислотагии рН протононида мешавад. Аз ин сабаб гистидинро, ки тан?о дар шакли протонронидашуда хосият?ои аромат? зо?ир менамояд, ба аминокислота?ои асос? дохил кардан мумкин аст. Тирозин ва триптофан нур?ои УБ-ро, ки дар порчаи аз 250 то 300 нм-и тайф ?ойгиранд, бошиддат фурў мебаранд..
Аминокислота?ои нейтрал? гурў??ои ?идроксид? (серин, треонин) ё карбоксамид? (аспарагин, глутамин) доранд. Ба он ниго? накарда, ки гурў??ои амид? ?айриионогенианд, молекула?ои аспарагин ва глутамин ?утбияти баланд доранд.
Гурў??ои карбооксилии зан?ир?ои па?лўии аминокислота?ои кислотаг?, аз ?умла кислота?ои аспарагинат ва глутаминат. Дар ?амаи ?имат?ои физиологии рН пурра дар шакли ион? мав?уданд. Ба ?амин монанд, зан?ир?ои па?луии кислота?ои асосии лизин ва аргинин дар со?аи нейтралии рН пурра мусбат зарядноканд. Кислотаи зўри асос? ва аз ин сабаб ?утбияти баланддошта аргинин мебошад, ки гурў?и гуанид? дорад.
Пролин мав?еи хос дорад. Зан?ири па?лўии пролин сикли пан? узва дорад, ки ба он атоми карбон ва ?-аминогурў? мансубанд. Аз ин сабаб, агар ?идд? гўем, пролин на аминокислота, балки иминокислота аст. Атоми нитроген ва ?ал?а асос?ои суст мебошанд, бинобар ин ?ангоми ?имат?ои физиолог? ?абул намудани рН протонро ба худ пайваст намекунанд. Сохти сиклии пролин сабаби печу тоби зан?ири пептид? мегардад, ки он барои сохти коллаген хеле му?им аст.
Баъзе аз аминокислота?о дар организми одам синтез намешаванд ва тан?о бо ?изо ворид мешаванд. Ин аминокислота?ои ивазнашаванда дар ?адвал 1 бо ситорача ?айд карда шудаанд.
Дар ма?лул аминокислота?о дар шакли ион?ои ду?утба (свиттер-ион?о) мав?уданд:
a-Аминокислота?о а?амияти калон доранд, зеро он?о ба таркиби сафеда?ое дохил мешаванд, ки барои фаъолияти организм?ои зинда бени?оят му?иманд. Барои ин аминокислота?о инчунин ном?ои таърихиашон ?оло ?ам истифода мешаванд:
Просмотр: 5506
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved